Filtr hepa: co to jest i jak działa?

Filtr hepa: jak rozwinąć tę zagadkową nazwę? “Hepa” to skrót od słów High Efficiency Particulate Air, czyli systemu mającego za zadanie skuteczne oczyszczanie powietrza. Przez większą część dnia przebywamy w pomieszczeniach zamkniętych – domu, szkole, pracy, galerii handlowej. Z racji na ten fakt powietrze w zamkniętych przestrzeniach powinno cechować się nienaganną czystością. Niestety często tak nie jest.

W powietrzu znajdują się zawiesiny różnego rodzaju pyłów, cząsteczek, a nawet bakterii i wirusów, które mogą przenikać do naszego organizmu. W naszym otoczeniu mogą znajdować się cząsteczki benzenu, dwutlenku azotu, tlenku węgla, pyły, ołów i innych niebezpiecznych substancji. Powietrze, z którym na co dzień mamy styczność ma bardzo duży wpływ na nasze codzienne funkcjonowanie. Przez większą część dnia przebywamy w pomieszczeniach zamkniętych dlatego bardzo ważne jest, aby powietrze było odpowiednio oczyszczane. Nie wystarczy tutaj jedynie otwarcie okna i przewietrzenie pomieszczenia. Warto skorzystać z odpowiednich filtrów powietrza hepa, które skutecznie pomogą pozbyć się z niego szkodliwych drobin. Szukając odpowiedniego rozwiązania z pewnością prędzej czy później natkniemy się na filtry hepa – czym one są, jak działają i kiedy należy je wymienić?

Filtr hepa: budowa

Filtry hepa obecne są nie tylko w oczyszczaczach powietrza, ale także klimatyzatorach czy odkurzaczach. Jak widać możemy znaleźć je zarówno w biurach, jak i gospodarstwach domowych.

Skuteczność filtrów hepa wynosi nawet 99%.

Z taką skutecznością są w stanie wyłapywać z powietrza równego rodzaju alergeny i zanieczyszczenia. Filtr hepa przypomina harmonijkę, która została wklejona w ramkę. Zbudowany jest z włókien tworzywa sztucznego, które ułożone są w taki sposób, aby móc wyłapywać niepożądane cząsteczki. Różne ułożenie i grubość filtra powoduje, że jego powierzchnia tworzy mikroskopijne pory. Cząsteczki które natrafiają na filtr mają różną wielkość, masę, a także właściwości chemiczne. Filtr został opracowany w ten sposób, aby jak najdokładniej oczyścić powietrze z którym ma kontakt.

Filtry hepa wykorzystują 4 różne systemy:

• przesiewanie – to mechanizm, który jest najczęściej wykorzystywany. Drobinki zanieczyszczeń w tłoczonym powietrzu zatrzymują się na powierzchni filtra, bo nie są w stanie dalej przeniknąć przez pory. To mechanizm, który ma największy wpływ na zużywanie się filtra. Duże cząsteczki zatrzymują się na nim, przez co szybciej dochodzi do zapchania filtra i spadku jego skuteczności.
• dyfuzja – wyłapuje najmniejsze zanieczyszczenia unoszące się w powietrzu. Tor takiej cząsteczki jest nieuporządkowany, przez co z czasem trafia na filtr i nie przenika dalej.
• inercja – ten system wyłapuje cząsteczki zanieczyszczeń, które są większe i cięższe od cząsteczek powietrza. Tego typu cząsteczki poruszają się początkowo z torem powietrza następnie jednak odłączają się od niego i spadają na filtr za który dalej nie mogą już przejść.
• przechwytywanie – to kompromis pomiędzy inercją a dyfuzją. Przechwycenie niweluje cząsteczki, które są zbyt małe, aby działała na nie inercja i jednocześnie zbyt duże, aby podlegały dyfuzji. Cząsteczki poruszają się razem z powietrzem w okolicy filtra i gdy znajdą się dostatecznie blisko zostają przechwycone i „przyklejają” się do niego.

Klasyfikacja filtrów powietrza

Klasyfikacja filtrów powietrza odbywa się w oparciu o normę ISO 16890 opublikowaną pod koniec 2016 roku i obowiązującą do tej pory. Według niej klasyfikacja filtra odbywa się na podstawie podania sposobu filtracji przez określenie wielkości cząstki jako pyłu, który przefiltruje i skuteczności w procentach danego filtra. Na podstawie norm wyłaniają się filtry:

• Zgrubne (G1, G2, G3, G4) – tego typu filtry wyłapują piasek, nasiona drobne włosy itp.
• Pośrednie/wstępne (M5, M6) – wyłapują pyłki, pył kamienny, pył z działalności rolniczej,
• Dokładne (F7, F8, F9) – niwelują bakterie, zarodniki pleśni i grzybów, wirusy, sadzę, sól morską.

Czynniki według których określana jest skuteczność filtrów to m. in. stopień odpylania (A), skuteczność filtracji (E), pojemność pyłowa filtra (M), współczynnik przepuszczalności (P), wtórny posiew filtra (S), opór przepływu powietrza (Δp).

Co ile należy wymieniać filtr hepa w oczyszczaczu?

Aby zachować skuteczną ochronę przed pyłami i innymi zanieczyszczeniami warto pamiętać o regularnym wymienianiu filtru hepa. W przypadku odkurzacza którego używamy co kilka dni filtr należy wymienić po około roku. Filtry zamontowane w klimatyzatorach są samodzielnie sprawdzane przez urządzenie. W przypadku ich zużycia pojawia się powiadomienie o konieczności wymiany filtra lub zakupieniu nowego. Niektóre nowoczesne klimatyzatory mogą nawet same oczyszczać filtr hepa. W przypadku oczyszczaczy powietrza rekomenduje się dokonanie wymiany średnio co pół roku. Informacja o częstotliwości wymiany filtra powinna znajdować się na jego opakowaniu. Dzięki temu będziemy mieli pewność, że nasze urządzenia skutecznie działają, a powietrze wokół nas jest prawidłowo oczyszczane.