Woda to źródło życia i nie ma w tej sentencji nic na wyrost. Z wody składa się większość organizmów i roślin występujących na ziemi. To ponadto podstawowy składnik produktów, które znajdują się w diecie człowieka. Bez wody nie ma życia, bo warunkuje ona wiele procesów biochemicznych. Niestety czasem zdarza się, że do woda ulegnie zanieczyszczeniu, co generuje wiele problemów. A jakie są najczęściej występujące rodzaje zanieczyszczeń wody?
Zanieczyszczenia wody – skąd się biorą?
Woda zanim dopłynie do kranów finalnych odbiorców pokonuje długą drogę. Większość wód, które trafiają do polskich domów i mieszkań pochodzą z wód powierzchniowych i wód gruntowych, a także z rzek, jezior, sztucznych zbiorników, ujęć głębinowych. Zanim jednak nadaje się do spożycia niezbędne jest jej oczyszczenie lub uzdatnienie.
Źródła zanieczyszczeń wód mogą być bardzo różne. O zanieczyszczeniu wody można mówić wtedy, kiedy zostanie naruszona jej równowaga fizykochemiczna. Najczęściej w wodzie występują zanieczyszczenia sztuczne np. z powodu dostających się do wody śmieci (plastikowych butelek, aluminiowych puszek, gumowych opon itp.), a także nawozów sztucznych z pól uprawnych czy zanieczyszczeń np. ze ścieków pochodzących z zakładów przemysłowych. Czasami jednak zdarza się tak, że do zanieczyszczenia wody dochodzi na skutek naturalnych procesów np. zwiększającego się zasolenia lub zanieczyszczenia związkami miedzi. Zanieczyszczenia powstają więc najczęściej z powodu działalności człowieka lub naturalnych procesów.
Przyczyny zanieczyszczenia wód powierzchniowych
Do naturalnych przyczyn zanieczyszczenia wody należy zasolenie i wpływ niektórych pierwiastków, z kolei do sztucznych te wynikające z działalności człowieka. Często zbiorniki wodne odwiedzane są przez ludzi np. w celach rekreacyjnych i właśnie wtedy dochodzi do ich zanieczyszczenia np. z powodu pozbywania się śmieci. Wody znajdują się niekiedy także na obszarze oddziaływania człowieka np. w pobliżu pól uprawnych czy zakładów przemysłowych.
Woda ze względu na swój ciekły stan jest substancją, która niestety dość szybko absorbuje zanieczyszczenia, które następnie mogą trafić do finalnych odbiorców, w postaci gospodarstw domowych. Zanieczyszczenie wód jest ogromnym zagrożeniem nie tylko dla człowieka, ale całego środowiska.
Rodzaje zanieczyszczeń wody
Rodzaje zanieczyszczeń wody dzieli się ze względu na pochodzenie, stopień zagrożenia, źródło i trwałość. Najczęściej stosowany jest podział zanieczyszczeń ze względu na pochodzenie. Są to:
- zanieczyszczenia naturalne np. przez związki chemiczne i metale ciężkie fluoru i arsenu,
- zanieczyszczenia sztuczne ze ścieków przemysłowych, hodowli zwierząt gospodarskich, oczyszczania ścieków, środków ochrony roślin (stosowanie pestycydów), ścieków komunalnych, substancji organicznych, wpływu aglomeracji miejskich.
Inny podział wynika ze stopnia trwałości zanieczyszczeń wód:
- zanieczyszczenia rozkładalne, które zawierają szkodliwe substancje organiczne jak np. ścieki komunalne i odprowadzane w gospodarstwach domowych oraz ścieki przemysłowe.
- zanieczyszczenia nierozkładalne, czyli takie zawierające sole metali ciężkich,
- zanieczyszczenia trwałe np. środki ochrony roślin.
Skutki zanieczyszczania wód
Skutki zanieczyszczeń wód są fatalne nie tylko dla człowieka, ale także organizmów wodnych i całego środowiska. Do najpoważniejszych skutków zanieczyszczeń wód należą:
- obumieranie organizmów wodnych,
- choroby człowieka związane z układem pokarmowym, w tym zatrucia pokarmowe,
- pojawianie się alergii i problemów skórnych,
- zamykanie kąpielisk wodnych.
Zanieczyszczenie wody pitnej – jakie ma dla nas skutki?
Zanieczyszczone wody powierzchniowe mają wpływ na człowieka, zwierzęta i środowisko. Zanieczyszczenia zbiorników wodnych to ogromny problem również w skali globalnej, który powoduje np. wymieranie raf koralowych. Zanieczyszczenia wody pitnej przez substancje chemiczne mogą przyczyniać się do:
- osłabienia organizmu i wywołania anemii, a także spowodować zmiany motoryczne i zburzenia słuchu u dzieci, a w skrajnych przypadkach nawet śmierć (ołów),
- osłabienie pamięci, trudności z mową, w tym jąkanie się i otępienie umysłowe, a także bezsenność, pobudzenie, zaburzenia wzroku i słuchu (rtęć),
- problemów z układem pokarmowym, oddechowym, nerwowym i skórą (arsen).
Najlepszym sposobem na przywrócenie dobrej jakości wody w kranie jest zastosowanie filtrów odwróconej osmozy, które wykorzystują proces odwróconej osmozy, polegającej na przenikaniu przez filtr oczyszczonej wody i odseparowania jej od tej doprowadzanej do filtra. Dobrym sposobem są także filtry do wody pod zlew, które najczęściej wykorzystuje się w kuchni oraz zmiękczacze wody, które pomagają pozbyć się z niej tlenków magnezu i wapnia.
